rozwój
3-letnia Kira z młodym w Amersfoort Zoo
Samice osiągają dojrzałość płciową pomiędzy 3-4 rokiem życia, samce średnio o rok później. W ciepłej strefie klimatycznej samice mogą przystępować do rozrodu o każdej porze roku, ale najczęściej (oraz w strefie zimnej) następuje to od końca listopada do początku kwietnia. Wchodząc w okres rui samice nawołują samca głośnym ryczeniem i spryskują moczem okoliczne drzewa i skały, sygnalizując w ten sposób gotowość do rozpoczęcia okresu godowego.[12]Takie zachowania powtarza do czasu kopulacji lub zakończenia rui. Przy malejącej liczbie tygrysów zdarza się, że samica nie znajduje partnera do rozrodu. Do ponownej rui dochodzi po 10-60 dniach, okres ten jest różny u poszczególnych samic.[13]
Młody tygrys syberyjski
Ciąża trwa 93-114 dni (najczęściej 104-106 dni), w miocie rodzi się zwykle 3-4[10], ale zdarzają się mioty od 1-7 młodych. Młode tygrysię po urodzeniu jest ślepe i bezradne. Waży ok. 1 kg. Śmiertelność młodych w pierwszym roku życia sięga 1/3, a w dwóch pierwszych latach życia może przekroczyć 50%. Szacuje się, że tylko jedno tygrysię z miotu osiągnie dojrzały wiek.[13] Najsłabsze w miocie często ginie tuż po urodzeniu.[9] Wiele młodych ginie na skutek powodzi, a także pożarów wzniecanych przez ludzi przy wyrębie lasów pod uprawy rolne.[7] Samiec obejmujący nowe terytorium, na którym znajdują się samice z młodymi zabija wszystkich potomków swojego poprzednika, aby przyspieszyć gotowość samicy do kopulacji. Po utracie młodych samica wchodzi w estrus w ciągu kilku miesięcy, a wychowując młode – po 2-3 latach od poprzedniej rui.
Około 8 tygodnia życia młode są zdolne do opuszczenia kryjówki i podążania za matką, która wychowuje je bez pomocy samca. Jego udział w wychowaniu potomstwa ogranicza się do obrony terytorium przed intruzami, czasem do zabawy z młodymi. W okresie wychowywania potomstwa tygrysica jest najbardziej niebezpieczna dla każdego potencjalnego wroga.[11] Wiele z dokonanych przez tygrysicę ataków na człowieka miało miejsce w wyniku zaskoczenia jej w okresie opieki nad młodymi.[13]
Wymiana zębów mlecznych na zęby stałe rozpoczyna się ok. 6 miesiąca życia.[9] Młode tygrysy wdrapują się na drzewa, ale z wiekiem stają się cięższe i robią to coraz rzadziej. Samodzielność młode tygrysy uzyskują około 18 miesiąca życia, ale pozostają z matką do 2-2,5 roku.[10] Młode samice obierają sobie nowe terytorium w pobliżu matki, natomiast samce wyruszają na poszukiwanie nowych terenów wdając się w walki z innymi samcami. Na wolności żyją 10-15 lat, w niewoli 16-20.[8] Zanotowano jeden przypadek 26-letniego tygrysa.[9]
Zagrożenia dla tygrysa
Wysoka śmiertelność młodych, zwyczaje obejmowania terytorium poprzez walkę między samcami, upodobanie do polowania na duże ssaki kopytne, które broniąc się potrafią zabić tygrysa oraz walki z niedźwiedziami lub stadami wilków – to naturalne przyczyny śmierci tygrysów. Jednak największym wrogiem tygrysa jest człowiek i azjatycka medycyna ludowa[9] uznawana obecnie za "przekleństwo tygrysów". Nowell i Jackson z Cat Specialist Group (IUCN) za największe zagrożenia dla istnienia gatunku uznali profesjonalnie zorganizowane kłusownictwo, zmniejszającą się na skutek przełowienia liczebność zwierząt stanowiących bazę pokarmową tygrysów oraz utratę siedlisk.[14]
Upolowanie tygrysa uważane było za powód do dumy. Indie. Fotografia z 1903.
Futro z tygrysa – uważane za cenne trofeum myśliwskie – służy do zdobienia ubiorów, m.in. tybetańskie stroje ludowe chuba,[15] a kości, wibryssy[9] i inne części ciała są wykorzystywane w chińskiej medycynie ludowej i jako afrodyzjaki, na które rośnie popyt wraz ze wzrostem zamożności w niektórych krajach azjatyckich.[4] Małe tygrysy są szczególnie chętnie zabijane przez kłusowników, z powodu wysokiej ceny uzyskiwanej na czarnym rynku.[13]
Działania wojenne na terenie Kambodży, Laosu i Wietnamu to kolejny czynnik, który zredukował liczbę zwierząt w południowej Azji.
Tygrysy są również zabijane lub otruwane z powodu ataków na ludzi i na żywy inwentarz. W większości przypadków ataków na ludzi dokonują osobniki zranione, nierzadko przez kłusowników. [16]
Osobny artykuł: Ataki tygrysów na ludzi.
Liczba żyjących obecnie tygrysów nie jest znana. Nowell i Jackson (1996) oraz Seidensticker i inni (1999) szacowali, że dawna populacja licząca ok. 100 000 tygrysów została zredukowana do 2500 dorosłych osobników, z czego żadna z subpopulacji nie przekraczała 250 osobników zdolnych do rozrodu,[2] a większość nie przekracza 120 osobników. Populacje te są zbyt nieliczne, aby zapewnić reprodukcję i wymianę genetyczną. World Wildlife Fund szacuje łączną liczbę dorosłych i młodych tygrysów na 5000-7000.[17] Informacje rządu indyjskiego o szacowanej liczbie 3100-4500 osobników tygrysa bengalskiego (dane z 2002) są już prawdopodobnie nieaktualne. P.K. Sen, dyrektor WWF India's tiger and wildlife program ocenia indyjską populację tygrysów na mniej niż 2000 osobników. Szacuje się, że najliczniejszy – "królewski" tygrys bengalski (Royal Bengal tiger) – może wyginąć przed rokiem 2010, według chińskiego horoskopu – Rokiem Tygrysa.
3-letnia Kira z młodym w Amersfoort Zoo
Samice osiągają dojrzałość płciową pomiędzy 3-4 rokiem życia, samce średnio o rok później. W ciepłej strefie klimatycznej samice mogą przystępować do rozrodu o każdej porze roku, ale najczęściej (oraz w strefie zimnej) następuje to od końca listopada do początku kwietnia. Wchodząc w okres rui samice nawołują samca głośnym ryczeniem i spryskują moczem okoliczne drzewa i skały, sygnalizując w ten sposób gotowość do rozpoczęcia okresu godowego.[12]Takie zachowania powtarza do czasu kopulacji lub zakończenia rui. Przy malejącej liczbie tygrysów zdarza się, że samica nie znajduje partnera do rozrodu. Do ponownej rui dochodzi po 10-60 dniach, okres ten jest różny u poszczególnych samic.[13]
Młody tygrys syberyjski
Ciąża trwa 93-114 dni (najczęściej 104-106 dni), w miocie rodzi się zwykle 3-4[10], ale zdarzają się mioty od 1-7 młodych. Młode tygrysię po urodzeniu jest ślepe i bezradne. Waży ok. 1 kg. Śmiertelność młodych w pierwszym roku życia sięga 1/3, a w dwóch pierwszych latach życia może przekroczyć 50%. Szacuje się, że tylko jedno tygrysię z miotu osiągnie dojrzały wiek.[13] Najsłabsze w miocie często ginie tuż po urodzeniu.[9] Wiele młodych ginie na skutek powodzi, a także pożarów wzniecanych przez ludzi przy wyrębie lasów pod uprawy rolne.[7] Samiec obejmujący nowe terytorium, na którym znajdują się samice z młodymi zabija wszystkich potomków swojego poprzednika, aby przyspieszyć gotowość samicy do kopulacji. Po utracie młodych samica wchodzi w estrus w ciągu kilku miesięcy, a wychowując młode – po 2-3 latach od poprzedniej rui.
Około 8 tygodnia życia młode są zdolne do opuszczenia kryjówki i podążania za matką, która wychowuje je bez pomocy samca. Jego udział w wychowaniu potomstwa ogranicza się do obrony terytorium przed intruzami, czasem do zabawy z młodymi. W okresie wychowywania potomstwa tygrysica jest najbardziej niebezpieczna dla każdego potencjalnego wroga.[11] Wiele z dokonanych przez tygrysicę ataków na człowieka miało miejsce w wyniku zaskoczenia jej w okresie opieki nad młodymi.[13]
Wymiana zębów mlecznych na zęby stałe rozpoczyna się ok. 6 miesiąca życia.[9] Młode tygrysy wdrapują się na drzewa, ale z wiekiem stają się cięższe i robią to coraz rzadziej. Samodzielność młode tygrysy uzyskują około 18 miesiąca życia, ale pozostają z matką do 2-2,5 roku.[10] Młode samice obierają sobie nowe terytorium w pobliżu matki, natomiast samce wyruszają na poszukiwanie nowych terenów wdając się w walki z innymi samcami. Na wolności żyją 10-15 lat, w niewoli 16-20.[8] Zanotowano jeden przypadek 26-letniego tygrysa.[9]
Zagrożenia dla tygrysa
Wysoka śmiertelność młodych, zwyczaje obejmowania terytorium poprzez walkę między samcami, upodobanie do polowania na duże ssaki kopytne, które broniąc się potrafią zabić tygrysa oraz walki z niedźwiedziami lub stadami wilków – to naturalne przyczyny śmierci tygrysów. Jednak największym wrogiem tygrysa jest człowiek i azjatycka medycyna ludowa[9] uznawana obecnie za "przekleństwo tygrysów". Nowell i Jackson z Cat Specialist Group (IUCN) za największe zagrożenia dla istnienia gatunku uznali profesjonalnie zorganizowane kłusownictwo, zmniejszającą się na skutek przełowienia liczebność zwierząt stanowiących bazę pokarmową tygrysów oraz utratę siedlisk.[14]
Upolowanie tygrysa uważane było za powód do dumy. Indie. Fotografia z 1903.
Futro z tygrysa – uważane za cenne trofeum myśliwskie – służy do zdobienia ubiorów, m.in. tybetańskie stroje ludowe chuba,[15] a kości, wibryssy[9] i inne części ciała są wykorzystywane w chińskiej medycynie ludowej i jako afrodyzjaki, na które rośnie popyt wraz ze wzrostem zamożności w niektórych krajach azjatyckich.[4] Małe tygrysy są szczególnie chętnie zabijane przez kłusowników, z powodu wysokiej ceny uzyskiwanej na czarnym rynku.[13]
Działania wojenne na terenie Kambodży, Laosu i Wietnamu to kolejny czynnik, który zredukował liczbę zwierząt w południowej Azji.
Tygrysy są również zabijane lub otruwane z powodu ataków na ludzi i na żywy inwentarz. W większości przypadków ataków na ludzi dokonują osobniki zranione, nierzadko przez kłusowników. [16]
Osobny artykuł: Ataki tygrysów na ludzi.
Liczba żyjących obecnie tygrysów nie jest znana. Nowell i Jackson (1996) oraz Seidensticker i inni (1999) szacowali, że dawna populacja licząca ok. 100 000 tygrysów została zredukowana do 2500 dorosłych osobników, z czego żadna z subpopulacji nie przekraczała 250 osobników zdolnych do rozrodu,[2] a większość nie przekracza 120 osobników. Populacje te są zbyt nieliczne, aby zapewnić reprodukcję i wymianę genetyczną. World Wildlife Fund szacuje łączną liczbę dorosłych i młodych tygrysów na 5000-7000.[17] Informacje rządu indyjskiego o szacowanej liczbie 3100-4500 osobników tygrysa bengalskiego (dane z 2002) są już prawdopodobnie nieaktualne. P.K. Sen, dyrektor WWF India's tiger and wildlife program ocenia indyjską populację tygrysów na mniej niż 2000 osobników. Szacuje się, że najliczniejszy – "królewski" tygrys bengalski (Royal Bengal tiger) – może wyginąć przed rokiem 2010, według chińskiego horoskopu – Rokiem Tygrysa.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz